NÂNG CAO KHẢ NĂNG TẤN CÔNG
TẦM QUAN TRỌNG CỦA CÁCH CHƠI BÓNG MỘT CHẠM.
Nhiều năm qua, tư tưởng của HLV Wiel Coerver đã ảnh hưởng sâu sắc đến chương trình thực hành cũng như giảng dạy lí thuyết tại Hoa Kỳ. Phương pháp của ông chủ yếu chú trọng vào việc huấn luyện cho các cầu thủ khả năng giữ bóng, phải công nhận khả năng giữ bóng là một phần quan trọng trong việc phát triển toàn diện kỹ năng của một cầu thủ bóng đá, song nếu quá chú trọng đến nó về lâu dài sẽ khiến các cầu thủ mất nhạy bén, không có khả năng thâm nhập đột biến tạo ra các tình huống bất ngờ khi chuyền bóng, và như thế vô tình đã tạo ra cơ hội cho đối thủ có thời gian để tổ chức lại đội hình để phòng thủ. Để giải quyết những bất cập nảy sinh này, chúng ta cần quan tâm nhiều hơn đến việc nâng cao khả năng cho các cầu thủ trong cú chạm bóng đầu tiên cũng như liên kết với đồng đội như thế nào để có được khả năng chuyền bóng 1 chạm điêu luyện.
- TẦM QUAN TRỌNG CỦA ĐÁ BÓNG 1 CHẠM
Đá bóng 1 chạm hiểu nôm na là các cầu thủ khi có bóng phải chuyền bóng nhanh, dứt khoát cho đồng đội trong những khoảng thời gian ngắn liên tiếp nhau. Kỹ thuật này nên được tập luyện thường xuyên khi các cầu thủ đã ở lứa tuổi trung học, đại học hoặc khi đã chơi chuyên nghiệp. Ở những cấp độ này, cầu thủ đã thực hiện tốt các chiến thuật phòng ngự, ít bị xuyên thủng bởi kỹ thuật cá nhân. Vì thế muốn gây khó khăn cho đối phương chúng ta nên sử dụng chiến thuật tấn công nhóm, đặc biệt là phương pháp phối hợp 1 chạm. Chiến thuật chơi bóng 1 chạm chỉ bị phá hủy vì 3 lí do sau:
+ Các cầu thủ tấn công không định hướng được sẽ chuyền bóng đi đâu (chuyền bóng vô thức) do mục tiêu tấn công thường xuyên bị thay đổi, do vậy các cầu thủ phải mất nhiều thời gian để quyết định hơn: phải để ý đến vị trí đối thủ hay tìm vị trí thuận lợi để chuyền cho đồng đội .
+ Tốc độ chuyền bóng (thời điểm chuyền bóng), khi để thời cơ chuyền bóng trôi qua, chính lúc này đây các cầu thủ rất dễ mắc những sai lầm đáng tiếc.
+ Đội nào thắng khi tranh chấp nhau ngay những cú chạm bóng đầu tiên sẽ có khuynh hướng chiếm ưu thế khi chuyển từ phòng ngự sang tấn công .Khi đó việc tiếp tục thực hiện chiến thuật tấn công sẽ dễ dàng hơn với đồng đội.
- CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN KHI ĐÁ BÓNG 1 CHẠM
Kỹ thuật chuyền bóng 1 chạm phụ thuộc vào khả năng của mỗi cầu thủ, chính năng lực về kỹ thuật của mỗi người sẽ tạo ra sự khác nhau khi chuyền bóng, khi đưa ra quyết định trong mỗi tình huống. Những pha di chuyển hỗ trợ của đồng đội hay sự phối hợp hiểu ý nhau lúc này là hết sức cần thiết.
- Quan điểm
Mặc dù mỗi cầu thủ có quan điểm khác nhau trong mỗi tình huống tấn công, song các huấn luyện viên luôn chỉ cho các cầu thủ của mình 1quan điểm chung để từ đó các cầu thủ có thể rút ra quan điểm tấn công cho riêng mình. Kỹ thuật này liên quan đến khả năng quan sát bóng, di chuyển tìm khoảng trống, khả năng đoán được ý đồ chuyền bóng của đồng đội.
Để thành công với phương pháp đá chuyền bóng 1 chạm, điều cần thiết là các cầu thủ phải thường xuyên nhận biết được vị trí của đồng đội và của đối thủ. Thêm vào đó, các cầu thủ phài đoán trước được cơ hội làm bàn khi chuyền bóng, khả năng tạo ra đột biến cho dù mình không phải là người trược tiếp ghi bàn. Mỗi khi nhận bóng từ đồng đội, mỗi cá nhân phải ra quyết định thật nhanh và dứt khoát để không làm mất cơ hội ghi bàn đồng đội đã tạo ra.
- Khả năng về kỹ thuật
Một chiến thuật hiệu quả nhưng thiếu yếu tố kỹ thuật của cá nhân sẽ bất thành. Để đạt được mục tiêu chiến thuật đề ra , đầu tiên các đường chuyền phải được thực hiện một cách có kỹ thuật bằng đầu, bằng ngực và cả bằng chân… Sau đó,các đường chuyền phải được thực hiện chính xác, đúng thời điểm, đúng mục tiêu. Mặc dầu, việc thực hiện những cú chuyền bóng 1 chạm luôn gây khó khăn cho đồng đội , nhưng nếu biết kết hợp sự di chuyển bóng nhanh và chạy chỗ khôn khéo sẽ tạo ra bất ngờ cho đối thủ, tạo ra khoảng trống thuận lợi đồng thời cho phép đồng đội có nhiều thời gian để hỗ trợ.
- Nhận định tình huống
Nhận định tình huống là nói đến khả năng ra quyết định khi nào tình huống là thích hợp khi nào không để thực hiện chuyền bóng 1 chạm cho đồng đội.
Thích hợp trong các tình huống sau:
+ Khi người nhận bóng đang bị đối thủ theo sát hoặc đang chịu sức ép từ đội bạn thì đồng đội của anh ta lúc đó hoặc sẽ không bị chú ý hoặc dẫu có cũng không nhiều.
+ Khi người nhận bóng đang giữ bóng và ít bị chú ý, mặc dầu các HLV luôn dạy rằng trong những tình huống như thế này nên ghi bàn, song cũng không kém phần hiệu quả và khôn khéo nếu cầu thủ đó chuyền bóng cho đồng đội ở vị trí thuận lợi hơn anh ta đang có (vị trí hoàn toàn không bị kèm)
+ Khi đường chuyền bóng trong tình huống tấn công đang được thực hiên. Các cầu thủ phải thường xuyên phối hợp chuyền bóng 1 chạm hỗ trợ nhau tấn công hiệu quả
Không thích hợp trong các tình huống sau:
+ Khi không có sự hõ trợ từ đồng đội thì không nên thực hiên chuyền bóng ngay.
+ Khi cầu thủ đó có khoảng trống ở phía trước để có thể giữ và xử lý bóng thì không nên chuyền bóng vì lúc đó cậu ta đang nắm cơ hội ghi bàn trong tay.
+ Khi việc chuyền bóng cho đồng đội quá khó hoặc có khả năng bị tranh cướp cao, lúc này không gì khác là cố gắng giữ bóng bằng mọi giá.
+ Khi nhận bóng ở vị trí có bề mặt sân không tốt, không thể thực hiện chuyền bóng tiếp tục ngay được, người chơi lúc này cần giữ bóng xử lý ngay tại chỗ sau đó rồi mới chuyền cho đồng đội.
- Chạy chỗ hỗ trợ
Để chơi bóng 1chạm có hiệu quả, yếu tố tiên quyết phải có là sự hỗ trợ từ đồng đội, người hỗ trợ sẽ chạy phía sau đồng đội đang giữ bóng . nếu có được sụ hỗ trợ sớm từ đồng đội, cầu thủ giữ bóng sẽ có nhiều thời gian quan sát, chọn vị trí để chuyền bóng thích hợp cũng như có thời gian xử lý bóng để có pha chuyền bóng hiệu quả.
- Thông tin cho nhau
Sự hiểu ý là vô cùng quan trọng trong phối hợp xử lý bóng, đặc biệt trong cách chơi chuyền bóng 1 chạm, nếu có được tín hiệu sớm và rõ ràng từ đồng đội trong chuyền bóng, nhận bóng hoặc chạy chỗ hỗ trợ sẽ góp phần tạo nên thành công rất lớn cho pha bóng đó.
Lược dịch: Th.s Ngô Xuân Tăng